Trong những năm qua, Chi bộ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Tuyên Quang đã không ngừng đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Tuyên Quang là tỉnh miền núi có 22 dân tộc anh em cùng sống xen kẽ. Mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa truyền thống, phong tục tập quán riêng, tạo nên những bản sắc vùng miền độc đáo. Theo phong tục tập quán của dân tộc Việt Nam, từ xưa đến nay lễ cưới, lễ tang và lễ hội chính là biểu hiện nếp sống văn hóa của mỗi gia đình, của cộng đồng và toàn xã hội. Việc tổ chức lễ cưới, lễ tang và lễ hội vừa kế thừa truyền thống phong tục, tập quán, mang bản sắc riêng của dân tộc, vừa được cách tân ngày càng vǎn minh theo sự phát triển của thời đại.

  Tuy nhiên, thực tế phong tục, tập quán đã trở thành thói quen trong suy nghĩ, hành động của mỗi người, mỗi gia đình; không ít nơi vẫn còn nhiều hủ tục nặng nề, khi gia đình có việc cưới, việc tang đều tổ chức ăn uống linh đình, dài ngày, kèm theo nhiều hủ tục lạc hậu gây tốn kém, lãng phí thời gian, tiền bạc; tác động tiêu cực đã làm ảnh hưởng đến nét đẹp văn hóa thanh lịch của cộng đồng xã hội, không còn phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay.

 Trong việc cưới, còn có đám cưới sử dụng loa đài với âm lượng lớn, quá giờ quy định; lấn chiếm lề đường dựng rạp cưới gây cản trở giao thông; tổ chức tiệc cưới ăn uống linh đình, tốn kém, lãng phí; chưa có nhiều gia đình thực hiện mô hình đám cưới văn minh tiết kiệm như báo hỷ hay tiệc trà mà vẫn tổ chức theo lối truyền thống là mời dự tiệc mặn tại gia đình hoặc tại nhà hàng. Tình trạng hôn nhân cận huyết thống, tảo hôn ở một số đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn xảy ra...

Trong việc tang, một số dân tộc như dân tộc Tày, Sán Dìu, Cao Lan... tổ chức tang lễ tốn kém chi phí nhiều tiền bạc và đồ lễ: Tiền công thầy cúng và phường bát âm ở một số địa phương còn cao. Đám hiếu của người dân tộc Tày ở Chiêm Hoá, Sơn Dương còn nặng về đồ lễ của con cái phúng cha mẹ như bánh trái, thịt rượu, đồ dùng gia đình... Đám hiếu người Cao Lan ở huyện Sơn Dương, Hàm Yên tục làm nhà xe tốn kém, từ 30 triệu đến 70 triệu đồng, nhiều gia đình không có điều kiện phải sau 5 đến 10 năm mới làm được nghi lễ này. Một số hủ tục như: Chèo đò (dân tộc Kinh), Ma Bò (dân tộc Mông)... gây lãng phí về tiền bạc và công sức; hiện tượng rải tiền vàng, phúng viếng bức trướng, vòng hoa, ăn uống trong đám tang gây tốn kém, lãng phí vẫn diễn ra ở một số địa phương, tập trung ở vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; việc hoả táng ít được các gia đình áp dụng, phần đa các hộ dân thực hiện việc địa táng ngay tại phần đất của gia đình, chưa thực hiện việc chôn cất vào khu vực nghĩa trang tập trung của thôn, xã đã được quy hoạch...

Từ thực tế đó, Chi bộ đã lãnh đạo Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh tham mưu đề xuất với tỉnh tổ chức các hội nghị gặp mặt đại biểu tiêu biểu thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, nhằm đánh giá đúng thực trạng, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp để việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh ngày một tốt hơn, góp phần thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Đồng chí Nguyễn Hưng Vượng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh chủ trì Hội nghị Hướng dẫn công tác mặt trận tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang năm 2022

Để thống nhất cách thức tổ chức triển khai thực hiện, trong năm 2022, Ban Thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã tổ chức Hội nghị trực tuyến đến các xã, thị trấn để hướng dẫn triển khai thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh với 5.500 đại biểu tham dự. Kết quả, có 7/7 huyện thành phố, 138/138 xã, phường, thị trấn tổ chức gặp mặt với 6.655 đại biểu để bàn về những nội dung cần được thay đổi hoặc loại bỏ cho phù hợp với phong tục của từng dân tộc và quy định của pháp luật. Mặt trận Tổ quốc các cấp chủ trì, phối hợp với các tổ chức thành viên tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang; đưa nội dung thực hiện vào quy ước, thôn, tổ dân phố...

Nhiều địa phương đã chủ động xây dựng những mô hình tiêu biểu như: Ban Thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc huyện Yên Sơn tổ chức ký chương trình phối hợp với Uỷ ban nhân dân xã Trung Minh, Hùng Lợi và Hội thánh Hiệp 1 xây dựng mô hình “Vận động đồng bào dân tộc Mông tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang”; Ban Thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc thành phố Tuyên Quang với mô hình “Khu dân cư thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang”… Những kết quả trên cho thấy, công tác Mặt trận Tổ quốc tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang đã được Mặt trận Tổ quốc các cấp triển khai đồng bộ, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực; được các cấp, ngành, đoàn thể và địa phương trên địa bàn tỉnh quan tâm và được nhân dân đồng thuận; từng bước xóa bỏ được những hủ tục lạc hậu, bài trừ mê tín dị đoan, tăng cường tình đoàn kết, gắn bó giữa các dân tộc, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thực hiện xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo nên môi trường văn hóa lành mạnh, tiến bộ, văn minh ở cơ sở. 

Đồng chí Ma Thế Hồng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh trao giấy khen cho Chi bộ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Tuyên Quang có thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2023.

Từ những kết quả đạt được trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng có thể khẳng định việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ở Chi bộ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Tuyên Quang đã tạo ra sức lan tỏa trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Giai đoạn 2021-2022, Chi bộ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Tuyên Quang được Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đánh giá xếp loại “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”. Sơ kết 02 năm thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" Chi bộ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Tuyên Quang được Ban Thường vụ Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp biểu dương, khen thưởng có thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nhiều năm liền Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Tuyên Quang được Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tặng Cờ thi đua; Ủy Ban Nhân dân tỉnh tặng Bằng khen có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước.

                                                                                                                                 Trần Văn Quý